ریزش مو در کودکان میتواند یک مسئله نگران کننده برای والدین باشد، زیرا اغلب از دلایل زمینهای مختلفی ناشی میشود. در حالی که ریزش موی طبیعی نوزادان معمولاً بیضرر است، عوامل دیگری مانند عفونتها، بیماریهای خودایمنی و حتی کمبودهای تغذیهای میتوانند منجر به ریزش موی قابل توجه در کودکان بزرگتر شوند. درک دلایل ریزش مو در کودکان مثل کچلی سر، آلوپسی آره آتا، تریکوتیلومانیا و یا سایر دلایل مثل کمبود ویتامین مرتبط با ریزش مو، کم کاری تیروئید و یا حتی شیمی درمانی و از طرفی دانستن گزینههای درمانی مثل استفاده از روغن نارگیل، برس کشیدن پوست سر کودک، شستشو و تمیز نگه داشتن موهای سر او، استفاده از نرم کننده مو و مهم تر از همه مصرف مکمل مناسب تقویت مو کودک مثل قطره مولتی ویتامین دیلی پلاس زینک در رسیدگی به این مشکل و اطمینان از رشد مو کودکان بسیار مهم است.
آسیب هایی که باعث ریزش مو کودک می شود
اغلب، ریزش مو در کودکان به دلیل عفونت یا مشکلات دیگری در پوست سر ایجاد میشود. در اینجا برخی از شایع ترین علل را توضیح داده ایم:
کچلی سر و ریزش مو کودک
این نوع عفونت پوست سر زمانی گسترش مییابد که کودکان وسایل شخصی مانند شانه و کلاه را به صورت اشتراکی استفاده کنند. همچنین این عارضه به عنوان کرم حلقوی پوست سر شناخته شده و توسط یک قارچ ایجاد میشود. کودکان مبتلا به کچلی دچار تکههایی از ریزش مو با نقاط سیاه میشوند که در آن موها شکسته میشوند. پوست آنها ممکن است قرمز، پوسته پوسته و ناهموار شود. تب و تورم غدد از دیگر علائم احتمالی است. متخصص پوست میتواند با معاینه پوست سر کودک شما را تشخیص دهد. گاهی اوقات پزشک یک تکه کوچک از پوست عفونی را میتراشد و برای تایید تشخیص به آزمایشگاه میفرستد. کچلی با یک داروی ضد قارچ که از طریق دهان به مدت حدود هشت هفته مصرف شده و درمان میشود. استفاده از شامپوی ضد قارچ همراه با داروهای خوراکی از انتقال ویروس به سایر کودکان جلوگیری میکند.
آلوپسی آره آتا و یک بیماری خود ایمنی
آلوپسی یک بیماری خود ایمنی است که باعث ریزش مو میشود. سیستم ایمنی بدن کودک به فولیکولهایی که مو از آن رشد میکند حمله میکند. تقریباً از هر 1000 کودک، 1 کودک دارای نوع موضعی به نام آلوپسی آره آتا است. آلوپسی بسته به الگوی ریزش مو به اشکال مختلف ظاهر میشود:
- آلوپسی آره آتا: لکههای طاس روی پوست سر کودک ایجاد می شود.
- آلوپسی توتالیس: تمام موهای سر میریزد.
- آلوپسی یونیورسالیس: تمام موهای بدن میریزد.
کودکان مبتلا به آلوپسی آره آتا ممکن است کاملاً کچل شوند. برخی نیز موهای بدن خود را هم از دست میدهند. پزشکان با بررسی پوست سر کودک آلوپسی آره آتا را تشخیص میدهند. آنها ممکن است چند تار مو را برای بررسی زیر میکروسکوپ بردارند. هیچ درمانی برای آلوپسی آره آتا وجود ندارد، اما برخی از درمانها میتوانند به رشد مجدد مو کمک کنند:
- کرم، لوسیون یا پماد کورتیکواستروئید
- ماینوکسیدیل
- آنترالین
با درمان مناسب، اکثر کودکان مبتلا به آلوپسی آره آتا در عرض یک سال مجدداً رشد موهای خود را بدست میآورند.
تریکوتیلومانیا اختلالی که کودک موهای خود را می کند
تریکوتیلومانیا اختلالی است که در آن بچهها به اجبار موهای خود را میکنند. کارشناسان آن را به عنوان نوعی اختلال وسواس فکری- جبری دسته بندی میکنند. برخی از بچهها موهای خود را میکشند تا آنها بکنند و احساس خلاصی کنند و متاسفانه والدین متوجه نمیشوند که آنها این کار را انجام میدهند. کودکان مبتلا به این عارضه دارای نواحی تکهای موی کنده شده و شکسته خواهند بود. برخی از کودکان موهایی را که میکنند، میخورند و گلولههای بزرگی از موهای هضم نشده را در شکم خود ایجاد خواهند کرد. زمانی که کودک از کشیدن موهای خود دست بردارد، آنها دوباره شروع به رشد میکنند. درمان شناختی رفتاری به بچهها میآموزد که نسبت به کشیدن مو آگاهی بیشتری پیدا کنند. این درمان به آنها کمک میکند تا احساساتی را که باعث این رفتار میشوند، درک کنند تا بتوانند آن را متوقف کنند.
تلوژن افلوویوم و استراحت موها
تلوژن بخشی از چرخه طبیعی رشد مو است که در آن موها رشد نمیکنند و استراحت میکنند. سپس، موهای قدیمی میریزند تا موهای جدید رشد کنند. به طور معمول، تنها 10 تا 15 درصد از فولیکولهای مو در هر زمان در این مرحله هستند. در کودکان مبتلا به تلوژن افلوویوم، فولیکولهای مو بیشتر از حد طبیعی وارد فاز تلوژن میشوند. بنابراین به جای ریزش 100 تار مو در روز مثل همیشه، بچه ها روزانه 300 تار مو از دست میدهند. ریزش مو ممکن است قابل توجه نباشد یا لکههای طاس روی پوست سر وجود داشته باشد. تلوژن افلوویوم معمولاً پس از یک رویداد شدید رخ میدهد، مانند:
- تب بسیار بالا
- عمل جراحی
- آسیب های عاطفی شدید، مانند مرگ یکی از عزیزان
- آسیب شدید جسمی
پس از سپری شدن این رویداد، موهای کودک باید دوباره رشد کنند. رشد مجدد کامل میتواند شش ماه تا یک سال طول بکشد.
کمبود تغذیه ای و ریزش مو کودک
تغذیه خوب برای بدن سالم ضروری است. زمانی که کودکان ویتامین، مواد معدنی و پروتئین کافی دریافت نکنند، موهایشان میریزد. ریزش مو میتواند نشانهای از اختلالات خوردن مانند بیاشتهایی و پرخوری عصبی و همچنین یک عارضه جانبی رژیم گیاهخواری یا گیاهخواری کم پروتئین باشد. کمبود این مواد مغذی میتواند به ریزش مو کمک کند:
- آهن
- زینک
- ویتامین ب3
- بیوتین
- پروتئین و اسیدهای آمینه
- ویتامین A بیش از حد نیز میتواند منجر به ریزش مو شود.
متخصص اطفال کودک میتواند یک برنامه غذایی سالم را پیشنهاد کند یا مکملی را برای جبران کمبود تغذیه تجویز کند.
کم کاری تیروئید و ریزش مو کودک
تیروئید غدهای در گردن است. هورمونهایی را ترشح میکند که به کنترل متابولیسم بدن کمک میکند. در کم کاری تیروئید، تیروئید به اندازه کافی هورمونهای مورد نیاز خود را برای عملکرد صحیح تولید نمیکند. علائم عبارتند از:
- افزایش وزن
- یبوست
- خستگی
- خشکی مو یا ریزش مو در سراسر پوست سر
زمانی که کودک تحت درمان با داروهای هورمون تیروئید قرار میگیرد، ریزش مو باید متوقف شود. اما ممکن است چند ماه طول بکشد تا همه موها دوباره رشد کنند.
شیمی درمانی دلیل برای ریزش مو
کودکانی که تحت شیمی درمانی قرار میگیرند موهای خود را از دست میدهند. شیمی درمانی یک داروی قوی است که سلولهای در حال تقسیم سریع بدن – از جمله سلولهای ریشه مو را از بین میبرد. پس از پایان درمان، موهای کودک شما باید دوباره رشد کنند.
ریزش مو کودکان تا چه حد طبیعی است؟
ریزش مو در نوزادان بسیار شایع است. تقریباً همه نوزادان در چند ماه اول زندگی مقداری (احتمالاً تمام) موهایشان میریزد که یک اتفاق طبیعی میباشد و قابل انتظار است اما موها دوباره رشد خواهند کرد! برخی از نوزادان موهای پشت سر خود را بیشتر از سایر قسمتهای پوست سر از دست میدهند. به طور معمول، ریزش حدود 100 تار مو در روز طبیعی است. زمانی که کودکان بیش از این مقدار موهای خود را از دست میدهند، بایستی پیگیری کنید چون ممکن است که یک بیماری زمینهای باعث ریزش بیش از حد مو در کودک شده است.
تقویت موی کودکان با تراشیدن سر؟!
تراشیدن سر کودک باعث تقویت و تغییر بافت موهای او نمیشود. این یک افسانه رایج است. مو از فولیکولهای زیر پوست سر رشد میکند و تراشیدن سر فقط روی قسمتی از ساقه مو که بالای پوست است تأثیر میگذارد نه خود فولیکولها. بافت مو، ضخامت و سرعت رشد در درجه اول توسط ژنتیک و هورمونها تعیین میشود. پس از اصلاح، زمانی که مو شروع به رشد مجدد میکند، ممکن است ضخیمتر یا درشتتر به نظر برسد، زیرا نوکهای صاف باعث ایجاد حس متفاوتی در آن میشود. با این حال، ساختار واقعی مو و الگوی رشد یکسان است. به طور خلاصه، تراشیدن سر کودک در دراز مدت بر استحکام یا کیفیت مو تأثیر نمیگذارد. موها به همان بافت و ضخامت طبیعی رشد خواهند کرد.
رشد مو کودکان از چه راه هایی امکان پذیر است؟
هیچ راهی برای پیش بینی میزان موی نوزاد در بدو تولد وجود ندارد. برخی از نوزادان با موهای زیاد و برخی دیگر بدون مو به دنیا میآیند. حتی زمانی که یک نوزاد در بدو تولد مو داشته باشد، موهای او مدت کوتاهی پس از زایمان میریزد و سپس دوباره شروع به رشد میکند. ریزش مو برای یک نوزاد تازه متولد شده بسیار رایج و طبیعی است. رنگ و کمیت موهای نوزاد در بدو تولد تا حد زیادی به دلیل ژنتیک است. به طور معمول، رشد مو در حدود هفته سیام بارداری اتفاق میافتد. اگر کودک در رحم شروع به رشد مو کند، احتمالاً با موهای روی سر متولد میشود. هورمونها نیز در میزان موی نوزاد نقش دارند. در داخل رحم، سطوح هورمونی بالاست که میتواند رشد مو را تسریع کند. با این حال، پس از زایمان، سطح هورمونها به سرعت کاهش مییابد. در نتیجه رشد موی کودک کند میشود. مدت کوتاهی پس از تولد، موی نوزاد نیز وارد چرخه رشد جدیدی میشود. هنگامی که این اتفاق میافتد، موهای آنها ممکن است ریزش کند. سپس نوزاد تا زمانی که موهای جدیدش رشد کند، طاس میماند. نکته اصلی این است که هیچ دلیلی برای نگرانی بیش از حد در مورد ریزش موی کودک وجود ندارد. اما، قابل درک است، اگر به دنبال راهکارهایی برای رشد موهای کودک خود هستید، در این بخش ما راهکارهایی را برای تقویت و افزایش رشد موهای کودک معرفی کردهایم:
روغن نارگیل بمالید تا ویتامین E دریافت کنید
روغن نارگیل سرشار از ویتامین E طبیعی است که یک ماده مغذی با خواص آنتی اکسیدانی است. این نه تنها برای پوست مفید است، بلکه میتواند با بهبود گردش خون در پوست سر، رشد مو را تقویت کند. روغن نارگیل همچنین به موها درخشندگی میدهد و ممکن است از ریزش مو جلوگیری کند. روغن نارگیل اگر به عنوان یک محصول شستشو یا نظافت استفاده شود، برای مو مفید است. هنگامی که با آفتابگردان و روغن معدنی ترکیب میشود، به کاهش ریزش پروتئین مو کمک میکند. برای کمک به تحریک موها برای پرپشتتر شدن آنها، چند بار در هفته روغن نارگیل را به آرامی روی پوست سر کودک بمالید. این نه تنها موهای آنها را مرطوب میکند بلکه میتواند به از بین بردن کلاهک گهواره کمک کند.
پوست سر کودک خود را برس بکشید
شانه کردن، برس زدن یا ماساژ دادن پوست سر کودک نیز میتواند رشد موی او را تحریک کند. این به این دلیل است که نظافت منظم میتواند فولیکول های مو را فعال کردهه و همچنین از خشکی پوست سر جلوگیری کند. علاوه بر این، برس کردن گردش خون در پوست سر و فولیکولهای مو را تشویق میکند. پس از استفاده از روغن، چند دقیقه به آرامی پوست سر کودک را با انگشتان خود ماساژ دهید. این به رشد مو کمک کرده و کودک را آرام میکند.
مرتب سر کودک را با شامپو بشویید و رشد مو را سریع کنید
شامپو زدن منظم پوست سر کودک را تمیز نگه میدارد و همچنین کلاه گهواره را شل میکند. هنگامی که کودک از مرحله نوزادی خارج شد (در طی آن شما فقط یک بار در هفته باید او را حمام کنید)، موهای او را هر 2 یا 3 روز بشویید. حتما از آب ولرم و شامپوی ملایم بچه استفاده کنید. تجمع کثیفی روی پوست سر کودک میتواند باعث خشکی شود که میتواند رشد مو را آهسته کند.
استفاده از نرم کننده مو برای آبرسانی به موهای کودک
نرم کننده یک عامل مرطوب کننده است که رطوبت از بین رفته توسط شامپو را جایگزین پوست سر کودک میکند. این به محافظت و تقویت مو کمک کرده و میتواند باعث رشد و کاهش شکستگی شود. اگر کودک موهای فرفری یا بافتی داشته باشد، میتواند مستعد خشکی باشد، نرم کننده مو بسیار مهم است. بعد از شامپو کردن، نرم کننده را بمالید، سپس محصول را از روی موهای کودک خود با آب گرم بشویید.
استفاده از حوله نرم برای محافظت از فولیکول های جوان
هنگام خشک کردن موهای کودک پس از شامپو کردن و نرم کردن، تا حد امکان با ملایمت از یک حوله نرم برای خشک کردن موهایشان استفاده کنید. استفاده از یک حوله سخت یا زبر میتواند به طور بالقوه به فولیکولهای موی جوان آسیب برساند و رشد مو را آهسته کند.
باز نگه داشتن موها برای جلوگیری از کنده شدن
به خاطر داشته باشید که موهای بافتدار یا مجعد میتوانند به راحتی گره بخورند و گره ایجاد کنند. این گرهها میتوانند از بین بروند و باعث ریزش موی کودک شما شوند. هر روز، به آرامی از یک برس نرم برای باز کردن موهای کودک خود استفاده کنید.
رژیم غذایی سالم را حفظ کنید
یک رژیم غذایی سالم و متعادل برای کمک به پرپشتتر شدن موهای کودک بسیار مهم است. اگر کودک حداقل 6 ماهه است و غذاهای جامد میخورد، به او غذاهای غنی از آهن، ویتامین A، ویتامینهای گروهB، ویتامین D، زینک و پروتئین بدهید. به عنوان مثال، غذاهای ویتامین A مناسب کودک عبارتند از:
- کدو حلوایی
- کدو تنبل
- هویج
- انبه
غذاهای غنی از ویتامین B عبارتند از:
- لوبیا
- گوشت
- تخم مرغ
- غلات کامل
- سیب زمینی
سبزیجاتی مانند سبزیهای برگدار سرشار از آهن هستند که به انتقال خون و اکسیژن به فولیکولهای مو و تحریک رشد کمک میکند. اگر شیر میدهید، مهم است که یک رژیم غذایی سالم نیز داشته باشید. رژیم غذایی شما برای رشد و تکامل کودک شما ضروری است. غذاهایی که میخورید نیز میتوانند رشد مو را تقویت کنند.
ژلاتین را به پوست سر کودک خود بمالید
ژلاتین یک آمینو اسید است که وقتی روی پوست سر کودک مالیده شود میتواند رشد مو را تحریک کند. یک قاشق چایخوری پودر ژلاتین را با آب مخلوط کنید. همچنین میتوانید یک قاشق چای خوری عسل و یک قاشق چای خوری سرکه سیب را به مخلوط اضافه کنید. عسل یک آنتی اکسیدان است که مواد مغذی را به مو و پوست سر میرساند. در همین حال، سرکه سیب به رشد مو کمک میکند. مخلوط ژلاتین را روی پوست سر کودک خود بمالید و اجازه دهید 10 تا 15 دقیقه بماند. ژلاتین را بشویید و موهای کودک خود را به طور معمول شامپو کنید.
موهای کودک را کوتاه نگه دارید
برخی از والدین در کوتاه کردن موی کودک خود تردید دارند. اما اگر کودک شما دچار ریزش مو یا لکههای طاسی شده است، کوتاه کردن مو میتواند لکههای مو را از بین ببرد و باعث تقویت مو بچه ها شده و به طور یکنواخت رشد کنند. اگر تصمیم دارید موهای کودک خود را کوتاه کنید، ابتدا تارهای بلندتر را کوتاه کنید. از تیغ استفاده نکنید چون ممکن است به طور تصادفی پوست سر کودک خود را ببرید. به جای آن از ماشین اصلاح استفاده کنید. پس از کوتاه کردن موهای کودک، یک مرطوب کننده به پوست سر او بزنید تا خشکی آن کاهش یابد.
بهترین مکمل تقویت و رشد موی کودک
در بخش قبل توضیح دادیم که مکمل های زینک و آهن در سلامت موهای کودک می تواند بسیار اثرگذار باشد. مکمل هایی که در رشد و تقویت موهای کودک بسیار اثرگذار هستند عبارتند از:
- قطره مولتی ویتامین دیلی پلاس زینک بدون قند ویتاپدیا: قطره زینک پلاس مولتی ویتامین بدون قند کودکان ویتاپدیا با تامین 11 ویتامین ضروری مورد نیاز بدن به همراه 7 میلیگرم زینک لیپوزومال، اینولین و ال-لیزین تولید شده است که جذب آن را برای کودک راحتتر میکند این محصول دارای طعم پرتقال میباشد که منجر به افزایش پذیرش مصرف کودکان میگردد.
- شربت زینک پلاس مولتی ویتامین بدون قند کودکان ویتاپدیا: شربت زینک پلاس مولتی ویتامین ویتاپدیا یک مکمل ضروری است که به همراه 2 میلیگرم زینک و 10 میلیگرم اینولین تولید شده است. این محصول علاوه بر تقویت رشد و مقاومت موهای کودک سیستم ایمنی را نیز تقویت می کند و بسیار مفید است.
جمع بندی
اگرچه ریزش مو در کودکان برای والدین باعث اضطراب میشود اما بسیاری از علل زمینهای قابل درمان هستند. چه به دلیل عفونت، استرس یا کمبودهای تغذیهای، تشخیص و درمان مناسب اغلب میتواند رشد مو را بازیابی کند. مشاوره پزشکی اولیه با یک متخصص میتواند به تعیین علت و مداخله مناسب کمک کند و یک مسیر سالم رو به جلو برای سلامت عمومی و سلامت موی کودک را به همراه داشته باشد.